Światło dzienne odgrywa fundamentalną rolę w architekturze, wpływając zarówno na samopoczucie użytkowników budynków, jak i ich estetykę. Współczesne podejście do projektowania przestrzeni coraz częściej kładzie nacisk na maksymalne wykorzystanie naturalnego oświetlenia.
Temat dostępu do światła dziennego i świeżego powietrza w pomieszczeniach przybrał na znaczeniu po światowych doświadczeniach z pandemią, które w wielu przypadkach zmieniły nasze dotychczasowe zachowania i przyzwyczajenia. Obecnie coraz więcej czasu spędzamy w zamkniętych budynkach, dlatego warto projektować je w taki sposób, aby służyły one użytkownikom. Wykorzystanie światła dziennego w architekturze, a szczególnie w budownictwie mieszkaniowym, to nie tylko kwestie wizualne, ale również zdrowotne.
Światło naturalne a zdrowie człowieka
Światło dzienne wpływa na nasze prawidłowe funkcjonowanie, produktywność, samopoczucie. Tak duże znaczenie światła dziennego w naszym codziennym funkcjonowaniu sprawia, że powinniśmy pomyśleć o jak najlepszym doświetleniu domów i biur, przy okazji ich projektowania lub planowanych modernizacji.
Jak wynika z VIII edycji Barometru Zdrowych Budynków ponad 30 mln obywateli Unii Europejskiej, w tym 1,5 mln Polaków, cierpi na niewystarczającą ilość światła dziennego w zamkniętych pomieszczeniach.
Doświetlenie światłem dziennym jest jednym z kluczowych czynników w tworzeniu zdrowych budynków. Jest też naturalnym antydepresantem. Potwierdzają to także badania naukowe wskazując, że dostęp do światła dziennego ma wpływ na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne. Naturalne oświetlenie reguluje rytm dobowy, poprawia nastrój i zwiększa wydajność pracy. Zdrowsze miejsca zwiększają efektywność pracy pracowników o ok. 10%. W dobrze doświetlonych salach lekcyjnych wzrasta także o 15 % koncentracja dzieci. Użytkownicy są coraz bardziej świadomi własnych potrzeb oraz koniecznych do podjęcia działań na rzecz środowiska. Chcą, aby budynki wywierały pozytywny wpływ na otoczenie i doceniają te projekty, które przybliżają nas do natury. Każdy projekt to doskonała okazja do wykorzystania jego potencjału architektonicznego.
W Polsce około 70% budynków jest nieefektywna energetycznie. Budynki wciąż nie zapewniają zdrowych i komfortowych warunków ich użytkownikom. Brak dostępu do światła dziennego czy niska jakość powietrza wewnątrz pomieszczeń to coś więcej niż tylko niedogodności. Negatywny wpływ budynków na zdrowie może przejawiać się szerokim zakresem problemów zdrowotnych na każdym etapie życia. Tworzenie zdrowych budynków to zagadnienie wieloaspektowe, które bierze pod uwagę m.in. poprawę jakości życia użytkowników, projektowanie budynków z myślą o potrzebach człowieka i ich efektywną eksploatację, łącząc tym samym wszystkich interesariuszy - mówi Aleksandra Stępniak, Public Affairs Manager VELUX Polska
Światło dzienne w projektowaniu budynków
Jak wskazuje Barometr Zdrowych Budynków, zrównoważony budynek powinien uwzględniać również takie aspekty jak zdrowie czy klimat. Niestety w projektach budowlanych uwzględnia się je wybiórczo. Brakuje także szczegółowych wskazówek dotyczących tego, jak łączyć te aspekty w sposób spójny i zintegrowany. Współczesna architektura dąży do tworzenia przestrzeni, które optymalnie wykorzystują światło naturalne. Projektanci stosują różnorodne metody, takie jak duże przeszklenia, które pozwalają na maksymalne doświetlenie wnętrz i eliminację konieczności stosowania sztucznego oświetlenia w ciągu dnia. Równie istotną rolę ogrywają okna dachowe, skutecznie wprowadzają światło do głębszych partii budynku.
Światło słoneczne odgrywa kluczową rolę w naszym życiu. Słońce stanowi nie tylko źródło światła, lecz także ciepła, które wpływa na temperaturę w pomieszczeniach. Oba te czynniki mają istotne znaczenie dla naszego zdrowia. Dlatego ważne jest, aby już na etapie projektowania budynku uwzględnić ten aspekt. Firma VELUX, jako lider w branży, rozumie, jak ważna jest edukacja oraz budowanie świadomości na temat znaczenia światła dziennego w architekturze mieszkaniowej, zarówno wśród architektów i deweloperów, jak i w szerszym kontekście społecznym. Architekci stanowią dla nas niezwykle istotną grupę, która kształtuje przyszłość architektury oraz ma wpływ na dostosowanie naszych budynków do wyzwań współczesnego świata - mówi Monika Kupska-Kupis, główny architekt w VELUX Polska.
Grupa VELUX od lat popularyzuje wiedzę na temat światła dziennego wykorzystywanego w budynkach, warunków wewnętrznych mieszkania i tego jak one wpływają na zdrowie człowieka, jego wydajność i jakość życia. Firmie zależy na tym, aby w kwestiach istotnych dla architektury przyszłości, jak znaczenie światła dziennego, mówić jednym głosem zarówno wśród architektów, deweloperów, ale również szerzej w społeczeństwie.
Przyszłość światła dziennego w architekturze
Rola światła dziennego w architekturze jest nie do przecenienia. Odpowiednie projektowanie przestrzeni z uwzględnieniem naturalnego oświetlenia sprzyja zdrowiu i poprawia estetykę wnętrz. Współczesne trendy jednoznacznie wskazują na rosnące znaczenie światła dziennego w kształtowaniu nowoczesnych, funkcjonalnych i ekologicznych przestrzeni. W dobie zrównoważonego rozwoju architekci coraz częściej sięgają po innowacyjne rozwiązania, które maksymalizują wykorzystanie światła dziennego. Inteligentne systemy zarządzania oświetleniem, dynamiczne fasady dostosowujące się do warunków atmosferycznych oraz nowoczesne materiały przepuszczające światło to tylko niektóre z technologii przyszłości, które uczynią budynki jeszcze bardziej przyjaznymi dla ludzi i środowiska.
